Tenis nasıl oynanır, tenis kuralları nelerdir, tenis kaç kişi ile oynanır, kaç dakka oynanır …!!!???
Değerli arkadaşlar bu yazımda sizlere tenis oyun kuralları, saha ölçüleri ve nasıl oynandığı hakkında kısaca bilgiler sundum. Teknik terimlere boğulmadan tenis oynayabilmeniz için yeterli bir yazı. Ayrıca yazının sonunda “Tenis Nedir, Nasıl Oynanır” konulu videoyu da izleyebilirsiniz. İyi okumalar…
İçerik
Tenis Nedir
Tenis, iki kişi arasında ya da ikişer kişilik iki takım arasında raket ve topla oynanan olimpik bir spor. Oyuncular raketleri ile içi boş lastik bir topu ağ (net) üzerinden rakibinin sahasına (korta) atmaya çalışırlar. Kurallar dahilinde en çok puanı alan oyuncu kazanır.
Tenis sporunun tarihi Ortaçağda Fransa’da elle oynanan bir oyuna dayanır. Ancak hemen hemen bugünkü haliyle 1800 lü yıllarda İngiltere’de oynanmaya başlanmış ve hızlı İngiltere sömürgesi ülkelere yayılmıştır.
Günümüzde tenis, bütün dünyada ilgiyle takip edilen, her yaşta sporcuları olan ve turnuvaları yapılan popüler bir spor dalıdır.
Tenis Nasıl Oynanır
Tenis, karşılıklı iki kişi ya da ikişer kişiden oluşan takımlar arasında, dikdörtgen düz bir alanda oynanır. Bu alana kort (court) denir.
Oyuncular, ellerindeki tenis raketi ile topa vurarak topu sahanın ortasındaki filenin üzerinden rakip takımın kortuna geçirmeyi amaçlarlar. Top ikinci kez sekerse sayı, topa vuran tarafa yazılır. Eğer top dışarıya düşerse sayı, topu karşılaması gereken tarafa yazılır. Topun fileye çarparak aynı tarafın içine düşmesi de karşı tarafa sayı olarak yazılır.
Servis kullanırken top filenin üstüne çarparak karşıya geçerse servis tekrarlanır ancak oyun esnasında top filenin üstüne çarpıp karşı sahaya düşerse oyun devam eder.
Tenis Kortu
Tenis, dikdörtgen düz bir kortta oynanır. Tenis kortları açık kort ve kapalı kort olmak üzere 2 ana kategoriye ayrılır. Zeminin yapısına göre de toprak, , çim, halı, sentetik ve sert zemin olarak 5’e ayrılır. Her kort için yapılan antrenmanlar, kullanılan ayakkabılar farklılık gösterir ve her kort için ayrı müsabakalar düzenlenir.
Ölçüler : Profesyonel bir tenis kortu dikdörtgen şeklindedir ve 23,77m (78 feet) uzunluğunda, 10,97 m (36 feet) genişliğindedir. Tekler müsabakası için genişlik 8,23 m (27 feet)‘dir.
Kort 1,07 metre (3 1/2 feet) yüksekliğindeki iki direğin üzerinden geçen çelik tel veya kordona asılmış ağ (net) ile ortadan ikiye ayrılmıştır. Ağ gergin olmalı, direkler arasını tamamen doldurmalı ve topun geçmeyeceği kadar sık dokunmuş olmalıdır. Ağın orta yüksekliği 0,914 m (3 feet) olmalıdır.
Tenis Maçı
Tenis maçları 3 set veya 5 set üzerinden oynanmaktadır. 3 setlik maçlarda 2 set alan, 5 saatlik maçlarda ise 3 set alan oyuncu maçı kazanır.
1 set almak için 6 oyun oynanır. Oyunlar puan olarak 0-0 olarak başlar ve her sayıda sporcular sırasıyla 15-30-40 puanlarına ulaşarak devam eder.
Eğer maç 40-40 olursa sayı alan taraf oyunu almış sayılmaz, avantaj elde etmiş sayılır. Avantajın üzerine bir sayı daha alan taraf oyunu alır.
Oyunlarda durum 5-5 olmuşsa set uzatmaya gider. Taraflardan birisi farkı ikiye çıkarana kadar set devam eder.
Tenis Kuralları
Oyun kura atışıyla başlar. Kurayı kazanan oyuncu aşağıda belirtilen iki seçenekten birini seçer veya bunları seçmesini rakibinden isteyebilir.
a. Servis atma veya karşılama hakkı.
b. Saha seçme hakkı.
Servis, ilk olarak sahanın orta çizgisinin sağındaki bölgeden ve sahanın dışından yapılır. Servisi karşılayan kişi de çapraz bölgede durur.
Servis kullanan kişi, çapraz bölgeye atmak zorundadır. Bu bölgeleri belirleyen çizgiler, sahanın dış çizgisi değil, iç kısımdaki çizilerdir.
Servis kullanan kişinin iki hakkı vardır. Topun fileye herhangi bir şekilde değmemesi ve bulunduğu bölgenin çaprazına atabiliyor olması gerekmektedir. Aksi takdirde “çift hata” yaparak puan kaybeder.
Topu rakibin sahasına atan oyuncu şu koşullarda sayı kazanır:
- Rakip topa vuramadan, top bir defadan daha fazla yere değerse (iki kere veya daha fazla sekerse),
- Rakip topa vuramaz (karşılayamaz) ve top içeri düşerse,
- Rakip topa vursa dahi topu dışarı atarsa,
- Rakip topa vursa dahi top fileye takılır ve kendi sahasına düşerse,
- Rakip topa vurduktan sonra (topu rakibin sahasına geçse dahi), rakibin raketi fileyi aşar ise,
- Rakip topu karşıladığında, topu doğru sahaya gönderse dahi, top kendi raketine bir kereden fazla değer ya da vücuduna değer ise.
Rakip puan kaybeder.
Top rakibin hava sahasına girdiğinde rakip oyuncu topun yerden sekmesini beklemek zorunda değildir, yani topu havada karşılayabilir.
Oyuncular her sette bir, üç ve takip eden tek sayılı oyunlarda saha değiştirir. Set sonunda oynanan oyun sayısının toplamı çift sayı ise bir sonraki setin ilk oyunundan sonra saha değiştirilir.
Toplar, her vuruşta biraz hasar gördüğünden belli bir oyun sonrasında değiştirilir.
Tenis Terimleri
Servis : Tenis maçı rakiplerden bir tanesinin servisi atması ile başlar. Servis atma hakkı her oyundan sonra el değiştirir. Servisi atan oyuncu atışını belirlenmiş olan çizginin arka kısmında ve merkez çizginin sağ tarafından yapar. İkinci olarak atılacak olan servis ise merkez çizginin sol tarafından kullanılır ve rakip kortun sağ kısmına atış yapılır.
Servis, bir oyuncunun elindeki topu havaya attıktan sonra raketle vurarak karşı sahaya göndermesidir. Servis şu şekilde icra edilir (sağ elini kullanan oyuncular için):
1- Raket ve top birbirine paralel şekilde elde hazır olur.
2- Doğru servis kutusuna geçilir ve top alından yukarı doğru yaklaşık 2 kol boyu yükseltilir.
3- Top raketle eş zamanlı olarak birbirinden ayrılırken sağ eldeki raket geriye doğru hareket ettirilir.
4- Dirsekten, yukarıya doğru yükselen topa, omuzdan kuvvet alarak vuruş uygulanır ve raket sol ayağa doğru indirilerek vuruş tamamlanır.
Oyuncunun tek seferde iki servis atma hakkı vardır, ilk servisi atamadığında “Birinci hata” olarak nitelendirilir ve ikinci servis için atışı beklenir. İkinci servisi de atamadığı durumda ise puan karşı tarafın olur.
Oyun-Set-Maç : Teniste 4 sayı alan tenisçi bir oyunu, 6 oyunu kazanan tenisçi bir seti, 3 setin ikisini veya 5 setin üçünü kazanan oyuncu da maçı kazanmış olur.
Bir taraf servis atarak oyunu başlatır. Kazanılan her sayıda oyuncunun puanı 15, 30, 40 ve oyun şeklinde artar.
Üç sayı alıp 40 puana erişen oyuncu, bir sayı daha kazanırsa, o set içinde 1 oyun kazanmış olur.
Toplamda 6 oyun kazanan oyuncu, bir set kazanmış olur. Erkeklerin maçları genellikle 5 set ve kadın maçları 3 set üzerinden oynanır. Setlerin çoğunu kazanan oyuncu, galip gelir.
Eğer oyun sırasında 40-40’lık bir eşitlik meydana gelirse oyun uzar bir sonraki sayıyı kazanan oyuncu sadece avantaj kazanır. Böyle bir durumda aynı oyuncu bir sayı daha kazanırsa oyunu alır. Sayıyı rakibi kazanırsa eşitlik durumu yeniden oluşur. Bir oyuncu iki sayı üst üste (avantaj + sayı) kazanıncaya kadar mücadele bu şekilde devam eder.
Forehand :Forehand, raket tutan elin avuç içi karşıya (vuruş yönüne) gelecek şekilde yapılan vuruştur. Sağ elini kullanan bir sporcunun sağına gelen topa yaptığı vuruş forehand vuruştur.
Backhand : Bu vuruş elin tersiyle tokat atmaya benzer. Elin üstü karşıya bakacak şekilde yapılan vuruştur. Sağ elini kullanan bir sporcunun soluna gelen topa vuruşu backhand vuruş şeklinde olur.
Tie-break: Tie break sadece belli turnuvalarda uygulanan bir kuraldır. 6-6′lık beraberlik durumunda oynanan oyundur. İki farkla önde olmak koşuluyla yedi sayı alan kazanır. Eğer bir oyuncu 7 sayıya ulaştığında arada 2 fark yoksa, oyun oyunculardan biri 2 farkla öne geçene kadar devam eder.
Çift Hata: Servis atışında, iki defa arka arkaya kurallara uygun servis atılamaması durumunda(topu fileye takmak ya da servis karesine düşürememek) çift hata olur ve puanı karşı taraf alır.
Ace: Teniste Ace kurallara uygun olarak atılan bir servisi rakibin karşılayamaması ve böylece servis atışını yapan oyuncuya direkt olarak puan kazandıran servistir.
Hakemler
Profesyönel bir tenis maçında 13 hakem görev yapar. Bu hakemlerin görev ve pozisyonları şu şekildedir.
- 1 başhakem (kenarda oturur)
- 1 hakem (yüksek sandalyede oturur)
- 1 ağ hakemi
- 2 ayak hakemi (iki taraf için birer hakem)
- 2 çizgi hakemi (yatay çizgiler)
- 6 çizgi hakemi (dikey çizgiler- her iki taraf için ayrı hakem olması halinde 6 olur)
Kurallara Aykırı Hareketler
Aşağıdaki ihlallerden herhangi birinin
- Birinci defa yapılmasında, hakem tarafından o oyuncuya ihtar verilir.
- İkinci defa yapılmasında, hakem tarafından o oyuncunun rakibine bir puan verilir.
- Üçüncü defa yapılmasında, hakem tarafından o oyuncunun rakibine bir oyun verilir.
- Dördüncü defa yapılmasında, hakem tarafından o oyuncu oyundan ihraç edilir.
Puan ve oyun cezası hakem tarafından, ancak başhakeme danışmak suretiyle verilebilir. Oyundan ihraç cezası verildikten sonra hakem maçın sonucunu şu şekilde ilan eder. 3/6, 6/3, 6/3, 4/2 hükmen.
a)Oyunun devamlılığına engel olmak ve oyunu geciktirmek, ısınma süresinin bitiminde hakemin oyuna başlaması husundaki ikazına rağmen 30 saniye içewrisinde oyuna başlamamak, iki puan arasında 30 saniye içerisinde oyuna başlamamak, saha değişimi sırasında 90 saniye içinde oyuna başlamamak.
b) Duyulacak şekilde küfür etmek, kötü söz söylemek.
c)Müstehcen ve ayıp hareketlerde bulunmak
d) Kasdfi olarak topu saha sınırları dışına atmak, kızgınlıkla topu tekmelemek, tehlikeli biçimde topu saha görevlilerine, seyircilere fırlatmak.
e) Sözle saldırganlık yapmak
f)Saha görevlilerine, rakibe, seyircilere ve diğer kişilere fiziksel olarak cisimlerle saldırıda bulunmak.
g) Raket atmak, etrafa zarar vermek
h) sportmenliğe aykırı hareket etmek.
i) Kanunen yasaklanmış bulunan uyuşturucu ve bunun gibi ilaçlar kullanmak.
Doğrudan İhraç
Bazen oyuncunun kurallara aykırı bir hareketi sonunda doğrudan oyundan ihraç cezası da verilebilir. Bu durumla ilgili oyuncu baş hakeme itirazda bulunabilir, başhakemin vereceği karar kesindir.
Tenis Nedir, Nasıl Oynanır Videosu
Değerli arkadaşlar tenis i genel hatlarıyla anlatmaya çalıştım. Umarım faydalı bir yazı olmuştur.
Diğer spor branşları için buradan Spor eğitim kategorisine ulaşabilirsiniz. Bu spor hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek istiyorsanız buradan Türkiye Tenis Federasyonu resmi sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Görüş ve önerilerinizi yorumlar kısmına yazarak katkıda bulunabilirsiniz. Başka yazılarda buluşmak dileğiyle…
Şu yazılara da göz atabilirsiniz.
