Atletizmde çoklu branşlar nedir, çoklu branşlar nasıl yapılır, çoklu branşların kuralları nelerdir ?
Merhaba arkadaşlar. Yukarıda sorduğum soruların ayrıntılı cevaplarını, yani kısaca atletizmde çoklu branşlar (birleşik yarışlar) hakkında her şeyi bu yazıda bulabilirsiniz. Yazının Sonunda videolu anlatımı izleyebilirsiniz.
İçerik
Çoklu Branş Nedir
Birleşik yarışlar ya da Kombine Yarışlar da denilen bu yarışlar koşma, atma ve atlamalardan meydana gelir.
Açık havada erkeklerin dekatlon (onlu yarışma), kadınların ise heptatlon (yedili yarışma) olarak mücadele verdiği branştır. Salonda erkekler heptatlon (yedili), kadınlar ise pentatlon (beşli) yarışmaya katılır. Açık hava yarışmaları ve salondaki heptatlon iki gün sürer, kadınlar pentatlon ise tek günde tamamlanır.
MÖ. 8. yy.’dan itibaren atletizm müsabakalarında yer almaya başlamış olup, önceleri beş dalda yapılırken, sonraları İskandinav ülkelerinin öncülüğü ile 10 dalda yapılmaya başlanmıştır.
Dekatlon (Onlu Yarışma)
Sürat, kuvvet, ve beceri isteyen karışık yarışmalardır. İlk kez 1884 yılında Amerika’da uygulandı. 1912 yılında Stockholm Olimpiyat Oyunları ile oyun
programına dahil edilmiş ve bundan sonra da giderek önem kazanmaya başlamıştır.
Dekatlon, erkekler arasında yapılan on yarışma dalından oluşan birleşik yarışlardır. İki gün süren bu yarışmalarda birinci gün; 100 m., uzun atlama, gülle atma, yüksek atlama ve 400 m. koşulur. İkinci gün; 110 m. engelli, disk atma, sırıkla atlama, cirit atma ve 1500 m. koşulur.
Heptatlon (Yedili Yarışma)
Dekatlon gibi sürat, kuvvet ve beceri isteyen, bayanlar arasında yapılan ve yedi daldan oluşan kombine yarışmalardır.
Bugüne kadar yarışma sayıları, türleri ve sıraları çeşitli değişikliklere uğradı. 1920’lerde Almanya ve Rusya’da üç ve beş dallı yarışmalarla başladı. 1964 yılında Olimpiyat Oyunları’nda 5’li yarışma pentatlon
olarak yer aldı. 1981 yılından itibaren heptatlon, çok yarışmalı dal olarak bugünkü şeklini aldı.
Yedi yarışma dalından oluşan heptatlon yarışmalarında birinci gün; 100 m. engelli, gülle atma, yüksek atlama ve 200 m. koşulur. İkinci gün; uzun atlama, cirit atma ve 800 m. koşuları yapılır. Kurallar ve derece ölçümleri dekatlonda olduğu gibi IAAF tarafından belirlenmiştir.
Pentatlon (Beşli Yarışma)
Pentatlon salon atletizminde kadınlar arasında yapılır. 5 yarışma dalından oluşan bu yarışmada uzun atlama, cirit atma, 200 m., disk atma ve 1500 m.
koşulur ve bir günde bitirilir.
Kurallar ve derece ölçümleri dekatlonda ve heptatlonda olduğu gibi IAAF tarafından belirlenmiştir.
Dikkat !!! Ayrıca Atletizmdeki pentatlondan farklı olarak, yüzme (200 m serbest), atıcılık, binicilik, eskrim ve 3000 m kros yarışları olarak yapılmakta olan ve adı pentatlon olan olimpik bir spor da mevcuttur. Bu branşın dünya atletizm federasyonu ile hiçbir bağlantısı olmayıp kendine ait bir federasyonu bulunmaktadır. Salon atletizminde bayanlar arasında yapılan pentatlonla karıştırılmamalıdır.
Atletizmde Çoklu Branşlar Kuralları
- Yarışlar listedeki düzene göre yapılır.
- Herhangi bir yarışa girmeyen bir yarışmacı, yarışı bütünüyle bırakmış sayılıp elenir.
- Pist yarışlarında üç hatalı çıkış yapan sporcu elenir.
- Alan yarışlarında yarışmacının üç hakkı vardır.
- IAAF’ın belirlediği tabloya göre puanlama yapılır.
- Puanlar, atletin koştuğu dereceye, atladığı yüksekliğe, atma ve atlama uzunluğuna göre verilir.
- En çok puan toplayan atlet yarışmaların birincisi olur. Puanların eşit olması durumundan, branşların çoğunda, en yüksek puanı alan atlet birinci gelir. Eşitlik yine bozulmazsa, bireysel branştaki en yüksek puana bakılır.
Saha ve Ekipman
Çoklu branşlarda koşular standart atletizm pistinde yapılır. Atlama ve atmalar ise atletizm sahasının ilgili bölgesinde yapılır. Salon yarışmaları da standart atletizm salonunda yapılır.
Çoklu Branşlar Dünya Rekorları
Çoklu Branşlarda Rekorlar Şu Şekildedir:
Erkekler :
- 9026 puan Roman Šebrle (Çekya) 26-27 Mayıs 2001 Hypo-Yarışları Götzis, Avusturya
10.64 (0,0 m/s) (100 m), 8,11 m (uzun atlama), 15,33 m (gülle atma), 2,12 m (yüksek atlama), 47.79 (400 m) /
13.92 (110 m engelli), 47,92 m (disk), 4,80 m (sırıkla atlama), 70,16 m (cirit atma), 4:21.98 (1500 m)
Kadınlar :
- 7291 puan Jackie Joyner-Kersee (ABD) 23-24 Eylül 1988 Olimpiyat Oyunları Seul, Güney Kore
12.69 (+0,5 m/s) (100 m engelli), 1.86 m (yüksek atlama), 15,80 m (gülle atma), 22.56 (+1,6 m/s) (200 m) /
7,27 m (+0,7 m/s) (uzun atlama), 45,66 m (cirit atma), 2:08.51 (800 m)
Değerli arkadaşlar atletizmde engelli koşuları genel hatlarıyla anlatmaya çalıştım. Umarım faydalı bir yazı olmuştur. Bütün dallarıyla atletizm hakkında genel bilgi sahibi olmak isterseniz “Atletizm Nedir” yazıma göz atabilirsiniz.
Diğer spor branşları için buradan Spor eğitim kategorisine ulaşabilirsiniz. Bu spor hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek istiyorsanız buradan Türkiye Atletizm Federasyonu resmi sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Görüş ve önerilerinizi yorumlar kısmına yazarak katkıda bulunabilirsiniz. Başka yazılarda buluşmak dileğiyle…
Şu yazılara da göz atabilirsiniz.