Atletizmde Atmalar ve Rekorlar | En Uzağa Nasıl Atılır

Atletizmde atmalar, gülle atma , çekiç atma , disk atma ve cirit atma şeklinde dört daldan oluşur. Bu branşlarda malzeme ağırlıkları erkek ve kadınlarda ve yaş gruplarına göre farklılık gösterir. 

Olimpiyat oyunlarında da ilgiyle takip edilen atmalar, atletizm sahasının çim kısmında yapılan, atletizm alan yarışmalarıdır. Yazının sonunda Atletizmde Atmalar konulu videoyu izleyebilirsiniz. Ya da direk buradan.

Gülle Atma

Gülle atma nedir ??

Metalden yapılmış, küre biçiminde bir  güllenin, omuz hizasından en uzak mesafeye atılmasını hedefleyen bir atletizm branşıdır. Eski Yunanlarda ve Antik Olimpiyat Oyunları’nda 6.5 kg ağırlığındaki bir taşı en uzağa fırlatma şeklinde bir yarışma yapılırdı. Daha sonra ingilizler tarafından taş yerine gülle kullanıldı. Gülle, Modern Olimpiyat oyunlarında ilk defa 1896’da yer aldı.

Günümüzde gülle atma teknikleri olarak iki teknikten bahsedebiliriz. Bunlardan biri dönerek yapılan atıştır. İkincisi ise “O’brian Tekniği” tekniği olarak bilinen ve adını  Amerikalı atlet Parry O’Brien’dan alan tekniktir.

Gülle kaç kilo ????

Gülle : Küre biçimindedir ve yüzeyi pürüzsüz olmalıdır. Yapımında dökme demir, pirinç veya kurşun maddeler kullanılır. Güllenin ağırlığı erkeklerde 7,257 kg ağırlığında, 110-130 mm çapında; kadınlarda ise 4 kg ağırlığında ve 95-110 mm çapındadır.

Atış Çemberi : Gülle, 213,5 cm çapındaki bir çemberin içinden atılır. Çemberin yüzeyi asfalt, tartan veya beton olabilir. Gülle atan atletler çivili ayakkabı giymezler.

Çarpma Tahtası: Atış çemberinin ön kısmında atletin atış sonrası dışarı çıkmaması için çarpma tahtası bulunur. Çarpma tahtası 122 cm uzunluğunda, 11,4 cm kalınlığında ve 10 cm yüksekliğindedir.

Atma Alanı : Güllenin atıldığı yerdir. İleri doğru 25 metre uzunluğunda 34,92 derecelik bir açıyla genişler. atışın geçerli olması için güllenin bu alana düşmesi gerekir.

Gülle Atma Rekorları :

• 23,12 m Randy Barnes (ABD) 20 Mayıs 1990 Jack in the Box Westwood, ABD

Kadınlarda :

• 22,63 m Natalya Lisovskaya (Sovyetler Birliği) 7 Haziran 1987 Moskova, Sovyetler Birliği

Çekiç Atma

Atletizmdeki atma branşlarından bir diğeri “Çekiç Atma”dır. Diğer atmalı sporlar gibi amaç kurallar içinde çekiç olarak anılan malzemeyi olabildiği kadar uzağa atmaktır.

Çekiç atmada kullanılan malzeme, bir tele bağlı çelikten imal edilmiş küçük bir toptur. Telin uzunluğu en fazla 1.22 m’dir. Eski zamanlarda bu yarışma gerçek anlamda bir çekicin fırlatılmasıyla yapılırmış. Bu nedenle günümüzde hala çekiç atma ismiyle anılmaktadır. Hala bazı festivallerde bu yarışma gerçek çekiç atılarak yapılmaktadır.

Çekiç : Ağırlığı 7,257 kg dır. Çekicin baş kısmı demir veya pirinçten yumuşak olmayan diğer metallerden yapılır. Tam küredir ve en az çapı 102 mm, en fazla 120 mm’dir. Başla tutma halkasını birbirine bağlayan tel tek parça çapı 3 mm’den fazla olmayan çelikten yapılmıştır. Tutma halkası ise sert ve kalınlığı 9 mm. olan metalden yapılır. Eni 11 cm, uzunluğu telin tam gerilmesinde 11,5 cm’dir. Aletin uzunluğu 117,5 cm’den daha az olmamalıdır.

Kurallar ve alan gülle atma ile aynıdır. Sadece atma alanının uzunluğu daha fazladır.

Çekiç Atma Rekorları

• 86,74 m Yuriy Sedykh ( Sovyetler Birliği) 30 Ağustos 1986 Avrupa Şampiyonası Stuttgart, Almanya

Kadınlarda :

• 79,42 m Betty Heidler (Almanya) 21 Mayıs 2011 Hallesche Werfertage  Halle, Almanya

Disk Atma

1896’da Atina’da yapılan Olimpiyat Oyunları’nda atletizmin bir dalı olarak yerini almıştır. 1928’deki Olimpiyat Oyunları’nda bayanlar da disk atmada yer almaya başlamışlardır.

Disk : Gövdesi ağaçtan veya başka bir materyalden yapılır ancak kenarı metaldendir. Genellikle diskin merkezinde çıkarılabilen ağırlık vardır. Diskin ağırlığı erkeklerde 2 kg. bayanlara ise 1 kg dır. Erkeklerde disk çapı 219–221 mm., bayanlarda 180–182 mm. arasındadır.

Atma Dairesi: Disk atılan dairenin çapı 2.5 metredir. Bu daire yerden biraz yüksek olmalıdır. Dairenin iç yüzeyi ise düz ve 20 mm alçak olmalıdır. Disk atan sporcular bir adımda dönerek diski atarlar.

Kafes: Disk dairesinin etrafı gülle ve çekiç atmada olduğu gibi kafes ile uygun şekilde kapatılır. Nedeni ise görevli, yarışmacı ve seyircilerin emniyeti. Bu kafesin yüksekliği ise en az 3.35 metre olmalıdır.

Atma Bölgesi: Dairenin merkezinden 40 derecelik bir açı atılacak yöne doğru belirlenir.

Genel Kurallar: Kurallar, dairenin yüzeyine veya dairenin çevrildiği demirin iç yanına dokunmaya müsaade eder. Ama atışına başlandığında gövdenin herhangi bir kısmıyla dairenin dışına dokunmak ve adım atmayı da yasak eder.

Atlet, disk yere düşmeden dairenin dışına çıkamaz. Aynı zamanda dairenin geri yarısından çıkılır. Atışın komple tamamlanması için limit süre 1,5 dakikadır. Şayet 8 ya da daha az yarışmacı varsa 3 denemeden sonra, 3 deneme daha yapılabilir. Ölçülendirme ikişer santimlik dilimde yapılır. Atlet eline reçine sürebilir, ancak atış alanına ve ayakkabılarının altına herhangi bir maddeyi süremez, eldiven kullanamaz, parmaklar birleştirilerek bantlama yapılamaz.

Disk Atma Rekorları

• 74,08 m Jürgen Schult ( Doğu Almanya) 6 Haziran 1986 Neubrandenburg, Doğu Almanya

Kadınlarda :

• 76,80 m Gabriele Reinsch ( Doğu Almanya) 9 Temmuz 1988 Neubrandenburg, Doğu Almanya

Cirit Atma

1908’de modern olimpiyat oyunlarına dâhil edilmiştir. Cirit atma yarışlarına bayanlar 1932’de alınmıştır.

Cirit: Metal ya da ağaçtan yapılan cirit üç bölümden oluşur: (1) sivri metal uç, (2) metal ya da tahta gövde,(fiberglas veya bazı durumlarda karbon fiber de olabilir) (3) sicim sarılı kavrama alanı. Erkekler cirit uzunluğu 260-270 cm, ağırlığı 800 gr; kadınlarda ise 220-230 cm ve ağırlık 600 gr’dır.

Atış Alanı : Cirit atma sporunda atış alanı pist şeklinde olup genişliği 4 metre, uzunluğu ise minimum 30 metre, maksimum 36,50 metre olmalıdır. Diğer atma sporlarından farklı olarak cirit atmada sporcular atışlarını belli bir mesafe koştuktan sonra gerçekleştirirler. 

Genel Kurallar : Cirit ortasında yer alan sicimden sağ el avuç içiyle kavranarak sol omuz hizasında tutulmalıdır. Sporcu, ciridi pist üzerinde işaretlenmiş özel bir çizgiye ulaşmadan önce fırlatmalıdır.Cirit yere düşene kadar sporcu atış alanından çıkmamalıdır.

Cirit Atma Rekorları

• 98.48 m Jan Železný ( Çekya) 25 Mayıs 1996 Jena, Almanya

Kadınlarda :

• 72,28 m Barbora Špotáková ( Çekya) 13 Eylül 2008 Dünya Atletizm Finali Stuttgart, Almanya

Atletizmde Atmalar Videosu

Değerli arkadaşlar atletizmde atmalar ı kısaca, genel hatlarıyla ve teknik terimlere boğmadan anlatmaya çalıştım. Umarım faydalı bir yazı olmuştur. Bütün dallarıyla atletizm hakkında genel bilgi sahibi olmak isterseniz “Atletizm Nedir” yazıma göz atabilirsiniz.

Diğer spor branşları için buradan Spor eğitim kategorisine ulaşabilirsiniz. Bu spor hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek istiyorsanız buradan Türkiye Atletizm Federasyonu resmi sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Görüş ve önerilerinizi yorumlar kısmına yazarak katkıda bulunabilirsiniz. Başka yazılarda buluşmak dileğiyle…

Şu yazılara da göz atabilirsiniz.

Atletizmde Koşular

Atletizm Nedir

Atletizmde Atlamalar ve Rekorlar