Trabzon Atatürk Köşkü Müzesi. Atatürk’ün Trabzon ziyaretlerinde ikamet ettiği mekan. Trabzon’da mutlaka gezip görmeniz gereken mekanlardan biri. Bu yazımda sizlere Trabzon Atatürk Köşkü’yle ilgili her şeyi ayrıntılı bir şekilde anlattım. Lafı uzatmadan konuya geçiyorum
İçerik
Trabzon Atatürk Köşkü Tanıtım
Pamuk gibi beyaz rengi, kıvrımlı duvarları ve muhteşem bahçesiyle bir peri masalından çıkmış gibidir Trabzon Atatürk Köşkü. Deniz manzaralı hakim bir tepede bulunan yapı 120 yıllık tarihe tanıklık etmiştir.
Öncelikle şunu belirteyim ki bu muhteşem köşk eşyaları da dahil orjinal haliyle muhafaza edilmiştir. Kalorifer tesisatı ve elektrik tesisatı da o zamandan kalmadır.
Trabzon’da elektrik yokken bu binada jeneratörler vasıtasıyla üretilen elektrik kullanılmıştır. Günümüzün akıllı evlerini düşünürsek o dönemin akıllı evi de bu köşktür.
Aynı zamanda binanın duvarlarında ısıtma kanalları yapılmıştır. Şöminenin ısıttığı hava binanın duvarlarında dolaştırılarak, odalarda bulunan bu kanallara bağlı deliklerden içeriye üflenecek şekilde bir sistem kurulmuştur.
Zemin katta bulunan yemek odasında yemekleri sıcak tutmak amacıyla kalorifer peteğinde yemek koyma bölmesi yine ilginç ve kullanışlı bir ayrıntıdır.
Yine binada gördüğünüz mobilyalar orjinal Kabayanidis ailesinden kalma eşyalardır. Kartonpiyer tavanlar ve yer döşemeleri İtalyan’dır. Kalorifer petekleri ve yine zemin kattaki salonda bulunan bilardo masası Cenevre yapımıdır.
Köşkün mutfağı da zemin kattadır. o döneme ait mutfak araç gereçleri de orjinal halde yerli yerinde sergilenmektedir. Ayrıca merdivenlerin sol tarafında sigorta kutusunu görebilirsiniz. O döneme ait elektrik tesisatına ait sigorta kutusu da tamamen orjinaldir
İkinci kata çıkarken merdivenlerin hemen önündeki vitrinde Kabayanidis ailesine ait fincan takımları mevcuttur. Ancak aralarında o takımdan olmayan farklı renkte bir fincan bulunur. İşte o fincan 1937 yılında Atatürk’ün kahve içtiği fincandır. Onun üstündeki süt takımı da aynı şekilde Atatürk’e ait eşyalardır.
Müzedeki Eserler
Müze içerisinde ayrıca, 1800 ila 1900 yıllarına ait porselenler, mobilyalar ve halılar gibi eşyaların yanı sıra bizzat Atatürk’e ait olan tablolar da dahil 344 adet Etnografik eser sergilenmektedir.
1.Katta bulunan odalarda da yine o dönemden kalan eşyaları görebilirsiniz. Ayrıca balkon kapılarının eşiklerinde küçük deliklerden oluşan drenaj sistemi yapılmıştır. Balkona yağan yağmur suları bu deliklerden sızarak bodrumda bulunan sarnıçta biriktirilerek bahçe sulaması gibi işlerde kullanılmıştır
Atatürk’ün Trabzon Gezileri
Atatürk 1924 yılının sonbaharında “Sonbahar Gezisi” adıyla anılan “karadeniz illerini inceleme gezisi” ni gerçekleştirmiştir.
Hamidiye zırhlısıyla Mudanya’dan başlayan bu gezide Atatürk; boğazlardan Karadeniz’e açılmış ve Trabzon’a gelmiştir. Trabzon’dan sonra da Rize’ye geçmiş, iplik fabrikasında nezarette bulunmuştur. Daha sonra Giresun ve Samsun’a uğrayarak gezisini tamamlamıştır.
Bu geziye “Sonbahar Gezisi” denmiştir. Bu gezi esnasında Trabzon’a geldiğinde daha sonra Atatürk Köşkü adıyla anılacak olan bu köşkte ağırlanmıştır.
Bir sonraki gelişi 1930 yılında olmuştur. Bu defa Ege Vapuru’yla gelmiştir. Yine bu gezi esnasında da bu köşkte onuruna yemek verilmiştir.
1930 yılında Trabzonlular bu Köşkü hazineden satın alıp Atatürk’e hediye etmiştir. O tarihlerden sonra köşk; Trabzon Atatürk Köşkü olarak anılmaya başlanmıştır.
Atatürk’ün Trabzon’a son gelişi 10-12 Haziran 1937 tarihindedir. Yine Ege Vapuruyla gelmiştir. Atatürk’ün 1937’deki gelişi sırasında Dersim İsyanı patlak vermiştir. Bununla ilgili Atatürk’ün kendi elleriyle yapmış olduğu askeri taktik işaretlerinin bulunduğu o dönemden kalma büyük bir askeri harita 1.kat salon duvarında asılıdır.
Ayrıca bu son gelişinde Atatürk’ün kendi el yazısıyla noter huzurunda kaleme aldığı bir yazı da 1. katta sergilenmektedir.
“Hayatımın en mutlu dakikalarını yaşıyorum. Yıllar önce düşündüğüm bu işi Trabzon’da tamamlamak mukaddermiş. Mal ve mülk bana ağırlık veriyor, bunları milletime vermekle ferahlık duyuyorum. İnsanın serveti kendi manevi kişiliğinde olmalıdır. Ben büyük milletime daha neler neler vermek istiyorum.”
Trabzon Atatürk Köşkü Tarihçesi
Trabzon Atatürk Köşkü 1890-1903 yılları arasında yapılmıştır. Yaptıran kişi Trabzon’un o zamanki zenginlerinden Konstantin Kabayanidis’tir. Konstantin Kabayanidis’in o dönem Trabzonda gemileri ve bankası vardır. Hatta bu bankanın Bayburt’ta ve Erzurumda’da şubeleri bulunur. Hem bankerlik hem de armatörlük yapan bir şahıstır Konstantin Kabayanidis.
Trabzon şehri eski dönemlerde ipek yolunun denize açılan uç noktalarından biri konumundaymış. Özellikle İran’ın Tebriz şehrinden çıkan ticaret kervanları Erzurum-Bayburt-Gümüşhane üzerinden Zigana’dan geçerek Trabzon’a gelirmiş.
O dönem develerden ve katırlardan oluşan bir kervanın seyahat hızıyla 30-35 günlük bir güzergahtır. Bu ticaret yolunun en canlı olduğu dönem 1850-1860 yılları arasıdır. İran’ın batı dünyasıyla olan ticaret yükünün büyük çoğunluğu bu güzergahta gerçekleşmiştir.
İran’dan gelen ticaret ürünleri Trabzon limanı açıklarında bekleyen gemilere takalarla taşınırmış. Günümüzde balıkçılık için kullanılan Takalar o dönemde esas görevi olan açıkta bekleyen gemilere yük ve yolcu taşımak için kullanılmıştır.
Trabzon limanında yüklenen gemiler Tuna Boylarına, Rusya Limanlarına,İstanbul’a gidermiş. Hatta o dönemde İtalya’nın liman kentlerine, Marsilya’ya ve Liverpool’a direk gemi kalktığı olurmuş.
Tabi ki bu ticaretten kazanç elde eden meslek grupları var o dönem. Komisyoncular, bankerler vs. Trabzon’da da bankerlik faaliyeti yapan birkaç gayrımüslim aile vardır o dönemde. Bostropulos ailesi, Teoflaktos ailesi ve Kabayanidis ailesi bunlardan bazılarıdır.
Bu bankerlerden biri olan Konstantin Kabayanidis Trabzon Atatürk Köşkü’nü yaptıran kişidir. 1890 yılında başlayan inşaat 1903 yılında sona ermiştir.
1930 yılında Türkiye ile Yunanistan arasında yapılan nüfus mübadelesi anlaşmasından sonra köşk, Trabzon özel idaresince tescil edilmiş, il daimi encümeni kararıyla Atatürk’e hediye edilmiştir. Trabzon’dan bir heyet Ankara’ya giderek köşkün tapusunu ve anahtarını Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’e teslim etmiştir.
Atatürk’ün ölümünden sonra köşk, yasal varisi Makbule Boysan’a intikal ettirilmiştir. 1942 yılında Trabzon Belediyesi tarafından 10.000 tl ücret karşılığında, Makbule Boysan’dan satın alınarak 1943 yılında müzeye çevrilmiştir.
Trabzon Atatürk Köşkü Nerede Nasıl Gidilir
Trabzon Atatürk Köşkü Müzesi, Trabzon merkezinde Soğuksu Mahallesinde yer alıyor. Özel araç ile ulaşmayı tercih eden ziyaretçiler için Soğuksu Mahallesi güzergahını takip etmek yeterli. Yol ayrımlarında tabelalar mevcut.
Belediye otobüsüyle gitmek isteyen ziyaretçiler için Köşk Otobüslerine binmek yeterli. Taksiyle ulaşımda iyi bir alternatif. Şehir merkezine 7-8 km mesafede bulunuyor Atatürk köşkü.
Tam adres : Soğuksu Mahallesi, Ata Cd., 61040 Ortahisar/Trabzon
Trabzon Atatürk Köşkü’ne Giriş Ücreti Kaç tl.
- 2019 Yılı itibariyle öğrenciler için giriş ücreti 4 tl,
- sivil ziyaretçiler için giriş ücreti 8 tl.
- 0-6 yaş grubu ücretsiz olarak faydalanabiliyor.
Trabzon Atatürk Köşkü’ne Ne Zaman Gidilir
- Hakim konumu, deniz manzarası, harika bahçesi ve değişik bir hava katan çamlarıyla Trabzon Atatürk Köşkü’nü Yılın her mevsiminde ziyaret edilebilirsiniz.
- Kış döneminde 08:00 -17:00 arasında açık.
- Yaz döneminde 08:00-19:00 arasında açık.
Ayrıntılı bir Trabzon gezisi için Doğu Karadeniz Gezi Rehberi yazıma göz atabilirsiniz.
