Engelli koşular nedir, engelli koşuların teknikleri nelerdir, engelli koşular nasıl yapılır, engelli koşuların kuralları nelerdir ?
Merhaba arkadaşlar. Yukarıda sorduğum soruların ayrıntılı cevaplarını, yani kısaca atletizmde engelli koşular hakkında her şeyi bu yazıda bulabilirsiniz. Ayrıca yazının sonunda videolu anlatımı izleyebilirsiniz.
İçerik
Engelli Koşu Nedir
Atletizmde koşu mesafesinin içine yerleştirilen engellerle zorlaştırılmış bir sprint koşusudur. Bundan dolayı atletizm dalları içinde en çok koordinasyon, teknik iş birliği isteyen dallar arasında sayılır.
Engelli koşu 19. yüzyılda İngiltere’de ortaya çıkmıştır. 1920’lerde bayanlar da bu sporu yapmaya başlamıştır.
Engelli koşularda başarılı olmak hızlı bir koşucu olmaktan çok, tekniği iyi yapabilmeye bağlıdır. Engel tekniğini öğrenmek uzun bir çalışma, sabır ve dikkat ister.
Engelli Koşu Türleri
Engelli koşuları 4 kategoride yapılır. Bunlar;
- 100 metre (Sadece Bayanlar)
- 110 metre (Sadece Erkekler)
- 400 metre
- 3000 metre
şeklindedir.
100 metre : Sadece bayanların koştuğu bir kategoridir. IAAF tarafından 1966 yılından itibaren yarışma takvimine alınmıştır. Her biri 84 cm yüksekliğinde on engelin yer aldığı, tamamen teknik bir koşudur.
İlk engele kadar olan mesafe 13 m olup sonuncusu hariç diğer engellerin arası 8.5 m’dir. Son engel ile bitiş çizgisi arası 10.5 metredir. Her yarışmacının ayrı bir kulvarda koştuğu bu yarış 1972 Olimpiyat Oyunları’nda 80 metre yarışının yerini almıştır.
110 metre : Sadece erkeklerin yarıştığı bir kategoridir. Bu yarışmada her biri 106.7 cm yüksekliğinde on engel vardır. Başlangıç çizgisinden ilk engele kadar olan mesafe 13.72 metredir. Engeller arası mesafe 9.14 metredir. Son engelle bitiş çizgisi arası 14.02 metredir. Yarışmacılar bu yarışta genellikle ilk engele 7-8 adımda ulaşırlar. Sıçrama ve konma adımları hariç her engel arasında 3 adım atarlar.
400 metre : Bu koşuda engel yüksekliği 91.4 cm olup 35 metre arayla on engel yerleştirilmiştir. İlk engele kadar olan mesafe 45 metre, son engel İle bitiş çizgisi arası 40 metredir. Atlet kendi kulvarında yarışır.
Bu koşu 1976 yılından beri erkek atletlerin yanı sıra bayanlar tarafından da koşulmaktadır. Bayanlar arasındaki yarışmalarda engellerin yüksekliği 76.2 cm olup diğer ölçüler erkekler arası koşularda olduğu gibidir.
400 metre engelli, 400 metre düz yarışlarına göre daha kolay izlenir. Bütün kulvarlarda her engel başlangıç çizgisinden eşit uzaklıktadır. Aynı sıra numaralı engeli ilk aşan atlet önde gidiyor demektir.
###
3000 metre su engelli Koşu (Hendekli) : Olimpik bir koşudur. Önceleri sadece erkekler arasında yapılırdı ancak 2008 Pekin Olimpiyatlarından itibaren bayanlar da koşmaktadır.
Hendek yarışının parkurunda 28’i kuru, 7’si sulu 35 engel bulunur. Yarışmacılar engellerin üzerine basıp geçebilirler ya da atlayabilirler. Engellerin arası ortalama 78 m. olup, yüksekliği 91.1-91.7 cm., genişliği 3.66 m., ağırlıkları ise 80-100 kg.’dır. Çarpıldıklarında yıkılmayacak biçimde olup, en içteki üç kulvara yerleştirilmişlerdir. Başlangıç noktasından itibaren 270 m.’ye kadar hendek yoktur.
Her turda 5 engel bulunur. Bunlardan dördü kuru, biri suludur. Su hendeğinin genişliği ve uzunluğu 3.66 m., engele en yakın su derinliği ise 70/75 cm.’dir. Yarışmacılar su engelini aşarken engelin üstüne basabilir.
Bir hendek koşucusu; engelin yanından geçerse, su engelinin üzerinden veya içinden geçmezse, ayağını veya bacağını engelin yanından geçirirse diskalifiye olur.
Engelli Koşu Kurallar
- Yarışa tabanca atışıyla başlanır.
- Yarış boyunca, koşucular başladıkları kulvarlarda devam etmek zorundadır.
- 400 metre engelli koşularında, her koşucunun aynı mesafeyi koşmasını sağlamak için, başlama kulvarları birbirinden mesafe farkıyla ayrılmıştır.
- 3000 m engelli hariç, koşucular yarışa, çömelmiş durumda bir ayak geride, öteki ayak çıkış çizgisinin hemen arkasında, el parmakları da yere değecek biçimde yerleşerek başlarlar.
- Yarışmacılardan birisinin hatalı çıkış yapması durumunda çıkış tekrarlanır. İki kez hatalı çıkış yapan atlet diskalifiye edilir. Pist yarışmalarında diskalifiye olan atlet, pisti hemen terk etmelidir. Hatalı çıkıştan sonra yarışmacılar, tabancanın yeniden ateşlenmesi ile geri çağrılır.
- Yarışmalarda dereceler elektronik kronometre ile saptanır. Bu kronometreler, yarışmayı başlatan tabancaya bağlanmıştır ve ateşleme ile kendiliğinden otomatik olarak çalışmaya başlar. Ayrıca ipi göğüsleyen atlet, saniyenin yüzde birini saptayabilen “Foto Finiş” aletiyle tespit edilir.
- Zaman, silahın ateşlenmesinden, atletin gövdesinin bitişe vardığı ana kadar geçen süre ölçülerek bulunur.
- Engeller üst kenarlarına 3,5-4 kg’lık bir güç uygulandığında devrilecek biçimde yapılmıştır.
- Engellerin yüksekliği yarışmalara göre değişir.
- Engel koşusu sırasında atletin bedeni tümüyle engeli geçmek zorundadır; ayağını veya bacağını engelin yanından geçirirse, kendi kulvarında olmayan bir engeli atlarsa, el veya ayağıyla kasıtlı olarak bir engeli devirirse diskalifiye olur. Ancak kasıtlı olmaması koşuluyla engel devirmenin cezası yoktur.
Engelli Koşular Saha ve Ekipman
Pist : Atletizm pisti futbol sahasının çevresine çizilir. Saha bölümüne en yakın kulvarların (iç kulvarların) uzunluğu 400 m’dir. Pistin kendisi yaklaşık 100’er metrelik iki düzlükle yine 100’er metrelik iki dönemeçten oluşur. Standart Pistte 8 kulvar bulunur; bunların her birinin genişliği 122 santimetredir.
Atletizm pistlerinde “tartan” denilen sentetik bir bileşik olan yapay zemin kullanılır.
Çıkış Takozu : Çıkış takozları, başlangıç çizgisinin hemen arkasına vidalanan, yarışmacının ayaklarını basarak ilk hızını almasını sağlayan genellikle metal bir alettir. Ayakların konduğu düz kısımlar, atletlerin tercihine göre ayarlanabilir.
Çıkış takozları ile çömelmiş durumda çıkış yapmaya 1894’ten sonra başlanmış olup, ilk kez 1930’da resmi yarışmalarda kullanılmıştır. Çıkış takozlarına, önemli yarışlarda yanlış çıkışları otomatik olarak saptayan elektronik bir mekanizma eklenir.
Engel : Engeller kavisli “L” biçiminde olup L’nin alt kenarı koşucuya doğru bakar. Bu tür engeller devrildikten sonra atletin ayağına takılmaz. Engeller üst kenarlarına 3,5-4 kg’lık bir güç uygulandığında devrilecek biçimde yapılmıştır. Engellerin yüksekliği yarışmalara göre değişir.
1953 yılına kadar ağır ve ters çevrilmiş “T” biçimindeki engeller kullanılırken, daha sonra hafif “L” biçimindeki engeller kullanılmaya başlanmıştır.
Engelli Koşular Dünya Rekorları
Engelli Koşularda Rekorlar Şu Şekildedir:
Erkekler :
- 110 metre : 12.87 sn. Dayron Robles (Küba) 12 Haziran 2008 Golden Spike Ostrava, Ostrava, Çek Cumhuriyeti
- 400 metre : 46.78 sn. Kevin Young (ABD) 6 Ağustos 1992 Olimpiyat Oyunları, Barselona, İspanya
- 3000 m hendekli : 7:53.63 dk. Saif Saaeed Shaheen (Katar) 3 Eylül 2004 Memorial Van Damme, Brüksel, Belçika
Kadınlar :
- 100 metre : 12.21 sn. Yordanka Donkova (Bulgaristan) 20 Ağustos 1988 Eski Zağra, Bulgaristan
- 400 metre : 52.34 sn. Yuliya Peçonkina (Rusya) 8 Ağustos 2003 Tula, Rusya
- 3000 m hendekli : 8:58.81 dk. Gulnara Samitova-Galkina (Rusya) 17 Ağustos 2008, Olimpiyat Oyunları, Pekin, Çin
Videolu Anlatım
Değerli arkadaşlar atletizmde engelli koşuları genel hatlarıyla anlatmaya çalıştım. Umarım faydalı bir yazı olmuştur. Bütün dallarıyla atletizm hakkında genel bilgi sahibi olmak isterseniz “Atletizm Nedir” yazıma göz atabilirsiniz.
Diğer spor branşları için buradan Spor eğitim kategorisine ulaşabilirsiniz. Bu spor hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek istiyorsanız buradan Türkiye Atletizm Federasyonu resmi sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Görüş ve önerilerinizi yorumlar kısmına yazarak katkıda bulunabilirsiniz. Başka yazılarda buluşmak dileğiyle…
Şu yazılara da göz atabilirsiniz.