Arı sütü nedir? Arı sütünün faydaları nelerdir, nasıl üretilir, ne kadar üretilir, nasıl tüketilmelidir, fiyatı ne kadaradır?
Değerli arkadaşlar arı sütüyle alakalı kafanızdaki tüm soruların cevabını bu yazımda ayrıntılı bir şekilde anlattım. Lafı uzatmadan konuya geçiyorum.
İçerik
Arı Sütü Nedir
5-15 günlük işçi arıların baş kısmında bulunan alt çene ve boğaz bezleri tarafından salgılanan sütsü bir salgıdır. Tadı ekşidir ve keskin bir kokuya sahiptir. İçeriği coğrafya ve iklime bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu ürün kraliçe arının gelişimi ve beslenmesi için kullanılması dolayısıyla İngilizce’ de “royal jelly” (kraliyet jölesi) adıyla anılmaktadır.
Arılar bu sütü larvaların beslenmesi için üretirler. Ancak larvalara süt, sadece ilk üç gün verilir. Daha sonra larvalar bal ve polenle beslenirler. Kraliçe arı ise hayatı boyunca bu sütle beslenir. İşçi arıların ömrü en fazla 8 ay iken kraliçe arı 7 yıl kadar yaşar ve diğer arılardan belirgin şekilde büyüktür.
Arı sütü yoğun miktarda ve çeşitli vitamin, mineral, element ve amino asitler içerir. Nezleden kansere birçok hastalıkta tedavi edici etkiler gösterir. Çin tıbbında arı sütünün ömrü uzattığına, hastalıkları önlediğine ve gençliği geri getirdiğine inanılır.
Ayrıca arı sütünün üreme hücreleri üzerinde muazzam etkisi vardır. Sürekli bu sütle beslenen kraliçe arı yeryüzünün en doğurgan canlısıdır. Günlük olarak kendi ağırlığından daha fazla yumurta üretebilir.
Arı Sütünün Faydaları
Tarım ve Orman Bakanlığının yaptığı araştırma çalışması verilerine göre;
- Arı sütünün en büyük özelliği vücutta hücre yenilenmesi, üretimi ve metabolizması üzerinde etkili olmaktadır. Bu konularda böcek, kanatlı ve memelilerde yapılan araştırmalarda yaşam süresini önemli düzeyde artırdığı saptanmıştır. Kandaki kolesterol, total lipid, fosfolipid, trigliserit seviyelerini düşürmesi, tansiyon düşürücü ve damar genişletici aktivitesi bulunmaktadır.
- Ayrıca insülin ve benzeri peptidleri içermesi nedeniyle kan şekerini düşürücü ve immünolojik etkisi, antimikrobiyal özelliği cilt ve saç hastalıklarında tedavi edici, iştahsızlık, üreme eksikliği ve cinsel fonksiyonları düzenleyici etkileri, sinirsel ve psikolojik rahatsızlıklar, uykusuzluk, tümör gelişimini engelleyici özellikte olduğu da bildirilmektedir.
Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisinde yayınlanan derleme makalesine göre aşağıda belirtilen faydaları tespit edilmiştir.
- Arı sütünün bağışıklık sistemini güçlendirerek, bünyede bulunan bakteri ve mikropları yok ettiği tespit edilmiştir.
- Kanserli hücrelerin büyümesini yavaşlattığı ve kanser riski bulunan hastalarda kanser oluşumunu engellediği tespit edilmiştir.
- Hücre yenileyici özelliği sayesinde üreme hücreleri üzerinde etkili olduğu
- İnfertilite sorunlarının tedavisinde olumlu sonuç verdiği
- Kalp ve dolaşım sistemi üzerinde olumlu etkileri olduğu, kan akışını düzenleyici özelliği sayesinde damar tıkanıklığını giderdiği
- Diyabet hastalarında doğal insülin işlevi gördüğü ve tansiyon hastaları üzerinde yapılan çalışmada tansiyonu dengelediği
- Astım bronşit ve nefes darlığı gibi üst solunum yolu hastalıklarında tedavi edici olduğu
- Çocukların zihinsel ve bedensel gelişimlerini desteklediği, kas ve iskelet sistemini güçlendirici etkileri olduğu tespit edilmiştir.
Arı sütü Nasıl Tüketilir
Arı sütü taze halde, dondurularak, diğer ürünlerle karıştırılmış veya kurutulmuş şekilde satılmaktadır.
En yaygın olan kulanım şekli balla karıştırılarak tüketilmesidir. Bal biraz ekşi olan sütün daha rahat alınmasına yardımcı olduğu gibi koruyucu özelliğiyle sütün bozulmasını önler.
Bal ile karışımda önerilen süt oranı %1-3’tür. Bu karışım da buzdolabında saklanmalıdır. Yine bu karışımın önerilen tüketim miktarı günlük bir çay kaşığıdır.
Bazı Avrupa ülkelerinde yoğurtla karıştırılarak ta kullanılmaktadır.
Arı Sütü Nasıl Üretilir
Yukarıda belirttiğim gibi Kraliçe arının sürekli, diğer arıların ise ilk üç günlük temel yiyeceğidir. Larvalar kendileri için üretilen sütü hemen hemen anında tükettikleri için arı sütü üretiminde larvalara verilen sütün bir önemi yoktur. Asıl üretildiği yer kraliçe arı yüksükleridir.
Arı sütü üreticileri, ana arısı olmayan kovanlara koydukları düzenekte, kovanın ana arı üretimini başlatmasını sağlayarak süt üretimini de gerçekleştirmiş oluyorlar. Ana arı adayı olan larvalar atılarak, arıların ana arının beslenmesi için ürettikleri süt kovandan alınır. Soğuk zinciri bozulmadan tüketiciye ulaştırılır.
Arı Sütü Ne Kadar Üretilir
Arı sütü üretimi zor bir iştir. Sonuçta bu ürün Kraliçe arının beslenmesi için işçi arılar tarafından üretilen salgıdır. Bu ürünün bir kovandan günlük üretimi 10 gram kadardır.
Arı Sütünün Fiyatı Ne Kadardır.
Arı sütü az üretilebilen ve meşakkatli bir çalışmayı gerektiren bir ürün olduğu için tabi ki fiyatı da yüksektir. Ancak kişi başına tüketim miktarı da az olduğu için bütçeleri aşırı zorlayacak bir ürün de değildir.
2019 yılı itibariyle kilogram fiyatı 4000-6000 tl civarındadır.
Arı Sütünün Zararları
Öncelikle bu ürün diğer arı ürünlerine göre üretimi zor ve pahalı bir ürün olduğu için, mutlaka güvenilir yerlerden temin edilmelidir. Ayrıca arı ürünlerinin beklenen faydaları her insanda aynı şekilde ortaya çıkmadığı bilinmelidir.
Arı ürünlerine genel alerjisi olanlar, veya polen alerjisi olanların ürünleri kullanmadan önce bir alerji uzmanına danışması önemlidir. Şu da unutulmamalıdır ki arı ürünleri tek başına bir tedavi ürünü olmayıp, tedaviye destek kategorisinde ürünlerdir.
Arı sütünün aşırı kullanımı alerjik reaksiyonlara sebep olmaktadır. 1 yaş altı çocuklarda kesinlikle kullanılmamalıdır. Yetişkinlerde günlük 2 gramdan fazlası tavsiye edilmemektedir. Ayrıca kalp ritim bozukluğu olanlar doktora danışmadan kullanmamalıdır.
Bu yazıda arı sütü hakkında bilmek istediklerinizi bulduğunuzu umuyorum. Bal hakkında ayrıntılı bilgi için Kestane Balı ve Hemşin Balı yazılarıma göz atabilirsiniz. Başka yazılarda buluşmak dileğiyle…